W grudniu 2025 r. EFRAG przekazała Komisji Europejskiej projekt uproszczonych europejskich standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS) w formie opinii technicznej. Oczekuje się, że Komisja przyjmie proponowane zmiany w drodze aktu delegowanego w pierwszej połowie 2026 r. Zmienione standardy sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju mają na celu zmniejszenie obciążenia sprawozdawczego dla przedsiębiorstw poprzez wprowadzenie większej elastyczności w sprawozdawczości CSRD, przy jednoczesnym zachowaniu podstawowych celów Zielonego Ładu UE. Treść zmienionych ESRS została opracowana w wyniku szeroko zakrojonych działań informacyjnych i konsultacji z udziałem ponad 700 zainteresowanych stron, w tym podmiotów sporządzających sprawozdania, podmiotów zapewniających zgodność z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz inwestorów.
Co zmieni nowy ESRS
- Znaczna redukcja liczby punktów danych podlegających zgłoszeniu (61%)
- Uproszczony i wyjaśniony proces podwójnej oceny istotności (DMA)
- Większa elastyczność w zakresie raportowania informacji dotyczących łańcucha wartości (w tym stosowanie szacunków w stosownych przypadkach)
- Bardziej praktyczny sposób przedstawiania polityk, działań i celów
- Zwiększona interoperacyjność sprawozdawczości CSRD ze standardami ISSB
Dlaczego warto już teraz zapoznać się z nowym systemem ESRS?
Nowe wersje ESRS nadal wymagają zatwierdzenia przez Komisję Europejską. Niemniej jednak przedsiębiorstwa składające sprawozdania zgodnie z CSRD powinny już rozpocząć ich przegląd, ponieważ zmiany w wymaganych punktach danych będą miały bezpośredni wpływ na to, jakie dane warto gromadzić i na jakim poziomie szczegółowości. Ulgi wprowadzone przez zrewidowany ESRS mogą być wykorzystane już w sprawozdaniach za rok obrotowy 2026. Dotyczy to zarówno przedsiębiorstw, które już składały sprawozdania zgodnie z CSRD, jak i tych, które przygotowują się do rozpoczęcia sprawozdawczości CSRD od roku obrotowego 2027. Najnowsze wersje ESRS będą miały zastosowanie od roku obrotowego 2027, pod warunkiem że przedsiębiorstwo będzie w tym czasie objęte zakresem sprawozdawczości CSRD.
Co jest istotne dla kierownictwa wyższego szczebla?
- Mniejsze obciążenie administracyjne – mniej punktów danych może zmniejszyć zapotrzebowanie na czas i zasoby w całym procesie sprawozdawczości.
- Łatwiejsza komunikacja strategiczna – bardziej zwięzłe, precyzyjne i oparte na zasadach raportowanie wspiera spójną komunikację z rynkiem, klientami i inwestorami.
- Przewaga konkurencyjna – prostszy i bardziej opłacalny proces raportowania może stanowić czynnik wyróżniający w sytuacji, gdy oczekiwania dotyczące zrównoważonego rozwoju stają się coraz bardziej rygorystyczne.
- Bardziej rygorystyczne przestrzeganie przepisów i zarządzanie ryzykiem – wczesne i proaktywne przygotowanie się do nadchodzących wymogów UE może ograniczyć sankcje i ryzyko związane z przestrzeganiem przepisów.
ESRS 1 i ESRS 2 – Najważniejsze zmiany
- Większy nacisk na „rzetelną prezentację” – sprawozdawczość powinna przedstawiać prawdziwy i zrównoważony obraz przedsiębiorstwa bez ponoszenia nieproporcjonalnych kosztów lub wysiłków.
- Jaśniejsze wytyczne i ujawnienia dotyczące DMA – lepsza zgodność z oczekiwaniami w zakresie zapewnienia zrównoważonego rozwoju
- Bardziej elastyczna struktura informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju – uporządkowana według standardów tematycznych lub wokół zidentyfikowanych skutków, zagrożeń i możliwości (IRO).
- Więcej informacji na temat zarządzania na wysokim szczeblu i modelu biznesowego – uproszczone wymagania dotyczące zaangażowania interesariuszy i skutków finansowych
Normy środowiskowe (E1–E5)
Zmiany klimatu (ESRS E1)
- Uproszczone wymagania dotyczące punktów danych dla raportowania emisji gazów cieplarnianych (zakres 1–3)
- Lepsza zgodność z wymogami informacyjnymi zawartymi w MSSF S2
- Większa elastyczność w ustalaniu celów związanych z klimatem i stosowanych metodologii
Zanieczyszczenie (ESRS E2)
- Zmniejszona zależność od odniesień do E-PRTR, zastąpiona bardziej ogólnymi wymogami sprawozdawczymi.
- Wymogi dotyczące ujawniania informacji o mikroplastikach podzielono na ujawnianie informacji pierwotnych i wtórnych.
- Wymogi dotyczące ujawniania informacji o „substancjach budzących obawy” zostały zawężone do przedsiębiorstw, dla których mają one znaczenie.
Zasoby wodne i morskie (ESRS E3)
- Jaśniejsze definicje pojęć związanych z niedoborem wody
- Mniej punktów danych – zakres normy został zawężony, aby skupić się na zasobach wodnych.
- Bardziej szczegółowe wymagania dotyczące poboru wody, odprowadzania ścieków i magazynowania wody
Różnorodność biologiczna i ekosystemy (ESRS E4)
- Plan transformacji ujawniany tylko wtedy, gdy taki plan istnieje
- Analiza scenariuszy i odporności jest dobrowolna.
- Uproszczone wymagania dotyczące polityk, działań i celów
Wykorzystanie zasobów i gospodarka o obiegu zamkniętym (ESRS E5)
- Wprowadzenie pojęcia „kluczowego materiału” w przepływach zasobów
- Wyraźniejsza integracja kwestii związanych z obiegiem zamkniętym i ekoprojektowaniem
- Nowe punkty danych dotyczące odpadów
Standardy społeczne (S1–S4)
- Znaczna redukcja punktów danych dotyczących polityk, działań i celów
- Uproszczone wymogi dotyczące ujawniania informacji na temat siły roboczej, wynagrodzeń, ochrony socjalnej i różnorodności
- Nowe definicje dotyczące zgłaszania incydentów związanych z prawami człowieka – zgłaszane mają być wyłącznie istotne kwestie.
Zarządzanie (G1)
- Przeprojektowano standard tematyczny tak, aby polityki, działania, cele i wskaźniki były przedstawione w dedykowanych sekcjach.
- Uproszczone wskaźniki do celów sprawozdawczości w zakresie korupcji, zaangażowania/wpływów politycznych i praktyk płatniczych
- Wskaźniki SFDR są zachowane.
Co dalej w procesie legislacyjnym?
- W pierwszej połowie 2026 r. Komisja Europejska przygotuje akt delegowany w oparciu o doradztwo techniczne EFRAG.
- EFRAG będzie wspierać wdrażanie nowego ESRS poprzez wytyczne, materiały z pytaniami i odpowiedziami oraz zasoby szkoleniowe.
Co powinna zrobić Twoja firma?
- Przejrzyj projekt uproszczonego ESRS i oceń, jak proponowane zmiany wpłyną na procesy sprawozdawcze w Twojej firmie.
- Rozpocznij wewnętrzną dyskusję na temat tego, w jaki sposób można wykorzystać opcje upraszczania, aby usprawnić i wzmocnić sprawozdawczość w zakresie zrównoważonego rozwoju.
