Het omnibuspakket is een voorstel van de Europese Commissie, gepubliceerd in februari 2025, dat tot doel heeft reeds aangenomen duurzaamheidswetgeving te wijzigen. Het voorstel voor de omnibusrichtlijn I introduceert wijzigingen in de richtlijn inzake duurzaamheidsverslaglegging door ondernemingen (CSRD), met als doel de rapportagelast voor bedrijven te vereenvoudigen en te verlichten.
Op 3 april 2025 heeft het Europees Parlement via een versnelde procedure de "Stop the Clock"-richtlijn aangenomen, waardoor de rapportageverplichtingen voor bedrijven van de tweede en derde golf met twee jaar worden uitgesteld:
- Bedrijven van de tweede golf zullen in 2028 voor het eerst rapporteren, op basis van gegevens uit 2027.
- Bedrijven van de derde golf zullen in 2029 voor het eerst rapporteren, op basis van gegevens uit 2028.
Voorlopig heeft het uitstel van de rapportageverplichtingen de grootste impact op bedrijven uit de tweede en derde golf, aangezien andere voorstellen nog in het wetgevingsproces zitten.
Belangrijke wijzigingen in de reikwijdte van duurzaamheidsverslaglegging
Naast de "Stop the Clock"-richtlijn stelt het omnibuspakket wijzigingen voor in zowel het toepassingsgebied als de inhoud van duurzaamheidsverslaglegging. Op 23 juni 2025 heeft de Raad van de Europese Unie zijn standpunt over de vereenvoudiging van de regelgeving vastgesteld, dat grotendeels overeenkomt met het eerdere voorstel van de Commissie.
Volgens het voorstel van de Raad zouden de rapportageverplichtingen alleen gelden voor bedrijven die aan beide volgende criteria voldoen:
- Meer dan 1.000 werknemers
- Een netto-omzet van meer dan 450 miljoen euro
Door de toepassingsdrempel te verhogen, zou het aantal bedrijven dat aan rapportageverplichtingen onderworpen is, met ongeveer 75-80% dalen.
Bovendien zouden lidstaten bedrijven met 500 tot 1000 werknemers tot eind 2026 van deze verplichting kunnen vrijstellen.
Deze wijzigingen zijn nog niet definitief, aangezien ze nog moeten worden goedgekeurd door het Europees Parlement. De definitieve vorm van de wetswijzigingen wordt eind 2025 of begin 2026 verwacht.
Daarnaast heeft de Raad een herzieningsclausule in de verordening opgenomen, waardoor het toepassingsgebied in de toekomst kan worden herzien of uitgebreid om te zorgen voor voldoende duurzaamheidsgegevens.
Gevolgen van het omnibuspakket
Een groot aantal bedrijven zal, althans voorlopig, volledig buiten het toepassingsgebied van de CSRD blijven en niet verplicht zijn om een duurzaamheidsverslag te publiceren.
Bedrijven die niet onder de CSRD vallen, wordt aanbevolen om te rapporteren in overeenstemming met de VSME-norm.
Het omnibuspakket benadrukt ook dat verzoeken om duurzaamheidsgegevens moeten worden gedaan in het formaat en de reikwijdte van de VSME-norm, wat de last voor kleinere bedrijven verlicht. Volgens het voorstel van de Commissie zouden verzoeken om gegevens aan bedrijven in de waardeketen met minder dan 1 000 werknemers beperkt blijven tot de informatie die in het VSME-verslag is gedefinieerd.
Vereenvoudiging van normen voor duurzaamheidsverslaglegging
Naast het voorstel voor de omnibusrichtlijn worden ook de normen voor duurzaamheidsverslaglegging (ESRS) vereenvoudigd. Op verzoek van de Commissie heeft EFRAG het vereenvoudigingsproces in gang gezet en op 20 juni 2025 een rapport gepubliceerd met een overzicht van de geplande wijzigingen. Het doel is om het aantal verplichte gegevenspunten met 66 % te verminderen door middel van de volgende zes maatregelen:
- Vereenvoudiging van de dubbele materialiteitsbeoordeling (DMA)
- Betere leesbaarheid/beknoptheid van de duurzaamheidsverklaringen en betere integratie in de bedrijfsrapportage als geheel
- Kritische wijziging van de relatie tussen minimale openbaarmakingsvereisten (MDR) en actuele specificaties
- Verbeterde begrijpelijkheid, duidelijkheid en toegankelijkheid van de normen
- Invoering van andere voorgestelde maatregelen ter vermindering van de lasten
- Verbeterde interoperabiliteit
Vrijwillige CSRD-rapportage is ook een optie.
Zelfs als CSRD-rapportage niet verplicht is voor een bedrijf, kan vrijwillige toepassing ervan duidelijke voordelen opleveren. Het verbetert de transparantie, voorziet in de informatiebehoeften van belanghebbenden en ondersteunt de toegang tot financiering. Tegelijkertijd helpt het bij het identificeren van ontwikkelingsgebieden op het gebied van duurzaamheid en maakt het de resultaten concreter.
Het verbeteren van bedrijfsvoering door middel van duurzaamheid leidt vaak ook tot directe besparingen, zoals een lager energieverbruik en een hogere productiviteit van werknemers.
Vrijwillige CSRD-rapportage kan ook een strategische ondersteuning vormen voor de duurzaamheidsinspanningen van een bedrijf. Door middel van rapportage kan een bedrijf zijn materiële duurzaamheidsthema's identificeren en systematisch duidelijke indicatoren en doelstellingen vaststellen. Dit verbetert het praktische beheer van duurzaamheid en maakt monitoring, vergelijkbaarheid en voortdurende verbetering mogelijk.
Een goed gestructureerd rapportageproces dient ook als managementinstrument. Door nu te rapporteren of zich voor te bereiden op CSRD-conforme rapportage, kunnen bedrijven anticiperen op mogelijke toekomstige aanscherping van de rapportagevereisten op het gebied van duurzaamheid en zich daarop aanpassen.
Hoe Sustashift u ondersteunt via Omnibus
- Wij bieden een VSME-rapportageoplossing voor bedrijven die buiten het toepassingsgebied van CSRD-rapportage vallen.
- Wij bieden een rapportageoplossing op basis van de bijgewerkte normen voor duurzaamheidsrapportage.
- Wij bieden advies om te helpen bij het bepalen van de meest geschikte rapportagemethode voor uw organisatie.
Geïnteresseerd?
Neem contact op met Sustashift, dan helpen wij u bij het kiezen en implementeren van de rapportageoplossing die het beste bij uw bedrijfssituatie past.